Czy wygrana w Lotto to tylko wynik szczęścia, czy może też matematyki?

W polskiej loterii liczbowej organizowanej przez Totalizator Sportowy gra również sprowadza się do zakreślenia kilku liczb z określonej puli. Kupon wypełniamy w kolekturze – w Polsce działają ich tysiące. Następnie czekamy na wynik losowania. "Im więcej zakreślonych przez nas liczb zostaje wylosowanych, tym wyższa będzie nasza nagroda" – czytamy na stronie Lotto.pl.

Spójrzmy, jak rozkłada się prawdopodobieństwo w tej grze:

Jak wygrać w lotto?

Odpowiedź na pytanie zawarte w nagłówku jest bardzo prosta: należy wypełnić kupon i złożyć go w kolekturze. Im więcej kuponów wypełnimy, tym większe nasze szanse na uzyskanie wygranej. Znajomość statystyki i rachunku prawdopodobieństwa na poziomie szkoły podstawowej wystarcza, by zorientować się, że nie ma absolutnie żadnej możliwości na to, by zwiększyć swoje szanse w inny sposób.

Jak skreślać liczby w lotto żeby wygrać? Prawda jest brutalna: nie ma to żadnego znaczenia. Można grać na chybił trafił, można skreślać liczby 1, 2, 3, 4, 5, 6, można skreślać datę urodzin babci albo inne numery, które uznajemy za szczęśliwe. Z punktu widzenia rachunku prawdopodobieństwa to bez różnicy, gdyż szanse na uzyskanie dowolnego układu są zawsze identyczne.

Organizatorzy Lotto dobrze orientują się w ludzkiej psychologii, podobnie jak ci, którzy oferują magiczne systemy ułatwiające wygranie jackpota. Człowiek jest niestety niezwykle naiwny i wpada w różne pułapki poznawcze. Prowadzą one często do przekonania, że istnieją na świecie jakieś cudowne sposoby na zwiększenie szans na wygraną, a ostatecznie statystyka jest nieubłagana.

Lotto a gry hazardowe

Lotto nie różni się specjalnie od gier w kasynie. Co więcej, w porównaniu do oferty sprzed kilkunastu lat Totalizator Sportowy stawia coraz bardziej na gry w kolekturach, w których od postawienia zakładu do poznania wyników losowania gracza dzięki dosłownie minuta. Czym różni się to od zakładu w, dajmy na to, keno, bingo czy ruletce w kasynie online?

Strony hazardowe mają przynajmniej przewagę w postaci promocji. Kasyno darmowe spiny oferuje nowym graczom i stałym bywalcom, tak aby mogli zwiększyć swoje szanse na uzyskanie wygranej. Tego niestety w Lotto nie doświadczymy. 

Każda gra w kasynie internetowym posiada określone parametry, które mówią nam na przykład, ile pieniędzy wróci do nas przy odpowiednio długiej grze (RTP) oraz czy w perspektywie czasu częściej będa badały niskie nagrody, czy wysokie (zmienność). Gracz może wybrać więc samodzielnie grę o odpowiednich dla niego parametrach technicznych. Również szanse na uzyskanie głównej wygranej są wyższe niż w przypadku loterii, zwłaszcza takich jak EuroJackpot.

Przejdźmy teraz do popularnych pułapek, które nasz umysł stwarza w trakcie stawiania zakładów w Lotto.

Mechanizmy i pułapki psychologiczne

• Iluzja kontroli – Zdziwilibyście się, ile osób wierzy, że jest w stanie wpłynąć na wynik losowej gry, jaką jest Lotto. Każdy w rodzinie ma pewno wujka albo dziadka, który od 30 lat obstawia swoje "szczęśliwe numerki". To, że do dzisiaj nie zdobył wygranej, dobitnie świadczy o tym, że nasz krewny uległ złudzeniu kontroli. 

• Powtórzenia wzorców – Nasz mózg naturalnie szuka powtarzających się struktur i wzorów nawet tam, gdzie ich nie ma. Stąd też masa graczy wierzy naiwnie w to, że w minionych losowaniach można zaobserwować jakieś prawidłowości. To oczywiście nie ma miejsca i każdy wynik jest niezależny od poprzedniego.

• Ofiary nadmiernego optymizmu – Wszyscy mamy niestety tendencję do przeceniania swoich szans w ryzykownych sytuacjach. Wizja dużej wygranej prowadzi do zupełnie irracjonalnego przekonania, że „tym razem to ja wygram”. Podobnie zresztą jest trafienie kilku liczb daje złudną nadzieję, że gracz jest „o krok” od wielkiej wygranej. Efekt? Kolejne wypełnione kupony i stracone pieniądze, co niestety niektórych upartych graczy motywuje do dalszego grania.

• Błąd hazardzisty – To, że jakieś liczby w losowaniu od dawna się nie pojawiały w losowaniach, nie znaczy, że pojawią zostaną wylosowane dziś, czy jutro. Co zrobić żeby wygrać w lotto? Po prostu nie zwracać uwagi na historię wyników.

• Efekt potwierdzenia – Ten zwodniczy mechanizm powoduje, że gracze zwracają uwagę na przypadki, gdy strategia wyboru numerów przyniosła sukces. Zasłyszane historie o wygranych zdobytych przez innych graczy dzięki zakreśleniu „szczęśliwych numerów” przesłaniają graczowi dowody na nieskuteczność tej techniki.

Statystyka a wygrane w Lotto – wnioski

Jak wygrać w lotto? Nasz sposób jest prosty: nie zawracajcie sobie głowy systemami i innymi magicznymi. Pomoże wam znajomość matematyki. Warto powtórzyć sobie zagadnienia przerabiane na lekcjach w podstawówce!